«Το άρθρο που συνυπογράφουμε με την Επίτροπο για την Καινοτομία, την Έρευνα, τον Πολιτισμό, την Εκπαίδευση και τη Νέα Γενιά Mariya Gabriel Γκαμπριέλ ζητώντας από τους ηγέτες της ΕΕ να συμφωνήσουν σε ισχυρό προϋπολογισμό για την έρευνα και την καινοτομία.»
Η πανδημία του COVID-19 είναι άνευ προηγουμένου, όπως είναι και η κοινή μας αντίδραση στο ξέσπασμα του ιού. Όταν οι ανά τον κόσμο κυβερνήσεις και κοινωνίες παλεύουν για να περιορίσουν αυτή την παγκόσμια πανδημία, όταν οι οικονομίες μας υποφέρουν όπως ποτέ άλλοτε, αλλά και όταν η επαγγελματική και προσωπική καθημερινότητα μας έχουν αλλάξει ριζικά, τότε αποδεικνύεται ότι η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν τα πιο αποδοτικά και ισχυρά εργαλεία που θα συνδράμουν στην επιστροφή προς τη “νέα κανονικότητα”.
Ερευνητές και άνθρωποι της καινοτομίας εργάζονται νυχθημερόν για να κατανοήσουν καλύτερα αυτό το νέο ιό, καθώς αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να αναπτύξουμε αποτελεσματικές θεραπείες για διαγνωστικά μέσα για να ετοιμάσουν το πολυπόθητο εμβόλιο.
Η Ευρώπη δεν έχει χάσει τη δυναμική της για ανάπτυξη, ούτε τη δυνατότητά της να δημιουργεί θέσεις εργασίας και να προάγει την ανταγωνιστικότητα. Ωστόσο, αυτό που η Ευρώπη χρειάζεται τώρα είναι έναν προϋπολογισμό προσηλωμένο σε αυτό το στόχο. Έναν προϋπολογισμό με την έρευνα και την καινοτομία ως τη ραχοκοκαλιά του. Μετά από αρκετούς μήνες, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανέρχεται στις διαπραγματεύσεις για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ένωσης σήμερα ,19 Ιουνίου. Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για να βάλουμε τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό στις σωστές βάσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε το μεγαλύτερο πρόγραμμα στον κόσμο για την έρευνα και την καινοτομία: το πρόγραμμα Horizon 2020. Η έρευνα και η καινοτομία είναι τα πιο σημαντικά εργαλεία για την ανάπτυξη. Το όφελος για το ΑΕΠ της Ένωσης από το Horizon 2020 εκτιμάται στα 400 με 600 δις ευρώ έως και το 2030. Αποτέλεσε το κύριο χρηματοδοτικό μέσο για δραστηριότητες εντάσεως γνώσης, στις οποίες οφείλεται το 33% της συνολικής απασχόλησης στην Ευρώπη.
Εν όψει ενός πολύ απαιτητικού μέλλοντος, βρισκόμαστε τώρα στα τελικά στάδια προετοιμασίας του, ακόμη πιο φιλόδοξου, προγράμματος που θα το διαδεχθεί: το πρόγραμμα Horizon Europe. Διαθέτει ισχυρά εργαλεία και καινοτόμες προσεγγίσεις όπως νέα μοντέλα συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα καθώς και μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεις για να μας βοηθήσει να πετύχουμε την κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050. Η δυνατότητα της Ευρώπης να προωθήσει την απεξάρτηση από τον άνθρακα ως πηγή ενέργειας αλλά και να επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό βασίζεται κυρίως στην ανάπτυξη νέων και καινοτόμων τεχνολογιών.
Στις 27 Μαΐου του 2020, η Επιτροπή πρότεινε την περαιτέρω ενίσχυση του προϋπολογισμού του Horizon Europe κατά 13,5 δις ευρώ από το μηχανισμό ανάκαμψης Next Generation EU. Το πρόγραμμα θα φτάσει τα 94,4 δις ευρώ συνολικά. Οι πρόσθετοι πόροι θα επιτρέψουν μεγαλύτερη προσήλωση και θα διευκολύνουν την έρευνα σε τομείς ζωτικής σημασίας όπως η υγεία, η ανθεκτικότητα αλλά και η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση.
Τώρα χρειαζόμαστε τα Κράτη Μέλη – χρειαζόμαστε και την Ελλάδα – να δώσουν στην Ευρώπη την ευκαιρία να ανακάμψει με βάση τα επιστημονικά της επιτεύγματα και να συμφωνήσει για ένα φιλόδοξο προϋπολογισμό για το Horizon Europe. Εξασφαλίζοντας έναν επαρκή προϋπολογισμό για το Horizon Europe, θα σημάνει όχι μόνο τη δημιουργία έως και 100.000 θέσεων εργασίας σε δραστηριότητες Έρευνας και την Καινοτομίας μέχρι το 2027, αλλά και μία τεράστια ένεση επενδύσεων στις οικονομίες μας.
Παράλληλα, οι Υπουργοί αρμόδιοι για την Έρευνα θα πρέπει να επιταχύνουν τις συζητήσεις για τα εκκρεμή θέματα του Horizon Europe για να αποφύγουμε καθυστερήσεις στην έναρξη του προγράμματος και να είμαστε σε ετοιμότητα να αντιμετωπίσουμε τις μακροχρόνιες επιπτώσεις της πανδημίας. Θα μας βοηθήσει να νικήσουμε τον καρκίνο, να ανακαλύψουμε νέες λύσεις για κλιματικά ουδέτερες πόλεις, να έχουμε ενεργειακή αλλά και διατροφική ασφάλεια, να φροντίσουμε καλύτερα τις θάλασσες μας, αλλά και να προετοιμαστούμε καλύτερα για τις αναπόφευκτες κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που έπονται. Ας μη χάσουμε αυτή την ευκαιρία.
Άρθρο στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», 19/6/2020