Νέες εναλλακτικές μεθόδους για τον προσδιορισμό των επικίνδυνων ουσιών σε όλα τα προϊόντα όπως τρόφιμα, φάρμακα, καλλυντικά, παιδικά παιχνίδια κ.α , αναζητά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να υποκαταστήσει τη διεξαγωγή πειραμάτων σε ζώα. Η ελαχιστοποίηση και ταυτόχρονα η σταδιακή αντικατάσταση των πειραμάτων σε ζώα συγκαταλέγεται στις βασικές πρόνοιες του ψηφίσματος για τη «Στρατηγική για τα βιώσιμα χημικά» που υιοθετήθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο με εισηγήτρια την ευρωβουλευτή της ΝΔ-ΕΛΚ Μαρία Σπυράκη.
Η ευρωβουλευτής επανήλθε με ερώτηση της στον Επίτροπο Περιβάλλοντος V.Sinkevičius ενόψει της προώθησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της νομοθεσίας για τα βιώσιμα χημικά και την αλλαγή του κανονισμού REACH .Η κ.Σπυράκη έθεσε στον Επίτροπο το ερώτημα της μείωσης των πειραμάτων στα ζώα και της αντικατάστασης τους με μοντέλα επιπτώσεων που θα βασίζονται σε ψηφιακά δεδομένα.
«Για την εκπόνηση της νομοθετικής πρότασης θα τηρηθούν οι αρχές της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας. Ως εκ τούτου, η πρόταση θα βασίζεται σε ολοκληρωμένη εκτίμηση των επιπτώσεων καθώς και σε δημόσια διαβούλευση. Η εκτίμηση των επιπτώσεων θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της δυνατότητας εφαρμογής εναλλακτικών μεθόδων που δεν χρησιμοποιούνται ακόμη στο πλαίσιο του κανονισμού REACH για τον προσδιορισμό των επικίνδυνων ιδιοτήτων ουσιών, οι οποίες θα υποκαταστήσουν τη διεξαγωγή δοκιμών σε ζώα» τονίζει ο Επίτροπος Περιβάλλοντος στην απάντηση του.
Τα ζώα θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται για πειράματα μέχρι την τελική κατάργηση αυτής της δυνατότητας. Ωστόσο η Ευρωπαική Επιτροπή δεσμεύεται ότι θα ανακοινώσει συγκεκριμένους αριθμούς : « η εκτίμηση των επιπτώσεων θα υπολογίσει τον αναμενόμενο αριθμό ζώων που εξακολουθούν να χρειάζονται για τη διεξαγωγή δοκιμών» καταλήγει ο κ. κ. Sinkevičius στην απάντηση του στην κ. Σπυράκη .
Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης της ευρωβουλευτή Μ.Σπυράκη καθώς και της απάντησης του Επιτρόπου V.Sinkevičius έχει ως εξής:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης Maria Spyraki (PPE)
Στο ψήφισμα του Κοινοβουλίου, της 10ης Ιουλίου 2020, σχετικά με τη στρατηγική για τις χημικές ουσίες με στόχο τη βιωσιμότητα, τονίστηκε η σημασία της ελαχιστοποίησης και της σταδιακής αντικατάστασης των δοκιμών σε ζώα χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ανθρώπινη υγεία.
Δεδομένου ότι οι διάφορες δράσεις που προκύπτουν στο πλαίσιο της στρατηγικής θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα επίπεδα των δοκιμών σε ζώα, πώς σχεδιάζει η Επιτροπή να διασφαλίσει ότι όλες οι εκτιμήσεις επιπτώσεων που σχετίζονται με τη στρατηγική θα περιλαμβάνουν συγκεκριμένα διεξοδική ανάλυση των εν λόγω επιπτώσεων, ώστε να παρουσιάζονται με σαφήνεια οι συνέπειες που έχει κάθε εναλλακτική λύση στις δοκιμές σε ζώα;
Απάντηση του κ. Sinkevičius εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Όπως ανακοινώθηκε στη στρατηγική για τη βιωσιμότητα των χημικών προϊόντων, η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει στοχευμένη αναθεώρηση του κανονισμού για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH), συμπεριλαμβανομένης της τροποποίησης των απαιτήσεων πληροφόρησης ώστε να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική αναγνώριση των ουσιών που έχουν επικίνδυνες ιδιότητες κρίσιμης σημασίας, όπως π.χ. καρκινογένεση και επιπτώσεις στο νευρικό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον, η Επιτροπή θα προτείνει επίσης την καταχώριση ορισμένων πολυμερών που προκαλούν ανησυχία.
Για την εκπόνηση της νομοθετικής πρότασης θα τηρηθούν οι αρχές της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας. Ως εκ τούτου, η πρόταση θα βασίζεται σε ολοκληρωμένη εκτίμηση των επιπτώσεων καθώς και σε δημόσια διαβούλευση. Η εκτίμηση των επιπτώσεων θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της δυνατότητας εφαρμογής εναλλακτικών μεθόδων που δεν χρησιμοποιούνται ακόμη στο πλαίσιο του κανονισμού REACH για τον προσδιορισμό των επικίνδυνων ιδιοτήτων ουσιών, οι οποίες θα υποκαταστήσουν τη διεξαγωγή δοκιμών σε ζώα. Η νομοθετική πρόταση θα λάβει επίσης υπόψη την τρέχουσα ανάπτυξη αξιόπιστων εναλλακτικών μεθόδων καθώς και την ανάπτυξη αξιόπιστων εναλλακτικών μεθόδων η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί κατά τα προσεχή έτη. Άλλες πτυχές που θα αναλυθούν περιλαμβάνουν την αποτελεσματική ανταλλαγή δεδομένων, την καλύτερη χρήση των υφιστάμενων πανεπιστημιακών δεδομένων και τη χρήση συγκριτικών προσεγγίσεων εντός ομάδων ουσιών με δομικές ομοιότητες. Η χρήση τέτοιων προσεγγίσεων θα μειώσει την ανάγκη διεξαγωγής δοκιμών σε ζώα για την εκπλήρωση των απαιτήσεων πληροφόρησης που προβλέπονται για την καταχώριση ουσιών στο πλαίσιο του REACH. Τέλος, η εκτίμηση των επιπτώσεων θα υπολογίσει τον αναμενόμενο αριθμό ζώων που εξακολουθούν να χρειάζονται για τη διεξαγωγή δοκιμών.