Σύμφωνα με πρόσφατες μετρήσεις της γερμανικής EuPD Research, η εγκατάσταση συστήματος αποθήκευσης ηλιακής ενέργειας σε κατοικία μπορεί να μειώσει δραστικά τις εκπομπές ρύπων. Ειδικότερα, η ανάλυση έδειξε ότι ένα νοικοκυριό με κατανάλωση 4.500 κιλοβατώρες ετησίως και εγκατεστημένο φωτοβολταϊκό 7,5 κιλοβάτ μειώνει κατά 45% τους ρύπους μέσω του φωτοβολταϊκού. Αν το φωτοβολταϊκό συνδεθεί και με μπαταρία 8 κιλοβατωρών, τότε οι εκπομπές μειώνονται στο 79%, ενώ με 12 κιλοβατώρες στο 85%. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, σε περίπτωση που η κατοικία διαθέτει και αντλίες θερμότητας που αυξάνουν την κατανάλωση στις 8.300 κιλοβατώρες, το αποτέλεσμα είναι μείωση 32% με φωτοβολταϊκό 7,5 κιλοβάτ και 52% μαζί με μπαταρία 8 κιλοβατωρών.
Ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι η προώθηση του ηλεκτρισμού από ΑΠΕ αποτελεί προτεραιότητα της ΕΕ ερωτάται η Επιτροπή:
1. Ποιο είναι το ποσοστό αξιοποίησης των ΑΠΕ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και ποιο είναι το κράτος μέλος με την καλύτερη επίδοση σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει υπόψιν της η Επιτροπή;
2. Από ποια ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία μπορεί να υποστηριχθεί η χρηματοδότηση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε κατοικίες και ποιο είναι το ύψος των διαθέσιμων κονδυλίων για την Ελλάδα κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο;
Απάντηση της κ. Simson εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (10.5.2021)
Το πλέον πρόσφατο ποσοστό διαθέσιμης χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα το 2019 ανήλθε στο 31,30%[1], κυρίως από αιολική ενέργεια, έναντι του κράτους μέλους με τις καλύτερες επιδόσεις, που ήταν η Σουηδία με 71,2%, κυρίως από υδροηλεκτρική ενέργεια.
Κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού[2], το αυτόνομο πρόγραμμα Save[3] δρομολογήθηκε το 2020 με προϋπολογισμό ύψους 896 εκατ. EUR, εκ των οποίων τα 862 εκατ. EUR θα συγχρηματοδοτηθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης[4]. Το εθνικό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων θα χρηματοδοτήσει επίσης το πρόγραμμα αυτό με 34 εκατ. EUR. Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης και στην ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας στον τομέα των οικιστικών κτιρίων. Μία από τις επιλέξιμες παρεμβάσεις είναι η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε κτίρια, στο πλαίσιο της εξοικονόμησης – αυτονομίας των νοικοκυριών.
Το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών που συνοδεύει τη στρατηγική «Kύμα ανακαινίσεων» απαριθμεί πηγές χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για τη διασφάλιση ανακαινίσεων υψηλής ποιότητας. Ως αξιοσημείωτο παράδειγμα, μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας[5] διατίθενται 672,5 δισ. EUR[6] για την τόνωση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που στηρίζουν την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Πρόκειται για μοναδική ευκαιρία για κράτη μέλη όπως η Ελλάδα, ώστε να πραγματοποιήσουν τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται προκειμένου οι οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εξέλθουν ισχυρότερες και ανθεκτικότερες από την πανδημία, να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις της ΕΕ για το περιβάλλον και το κλίμα, να προωθηθεί η ψηφιακή μετάβαση και να αντιμετωπισθούν οι ανισότητες. Η Ελλάδα θα μπορούσε να λάβει περίπου 17,8 δισ. EUR υπό μορφή μη επιστρεπτέας στήριξης[7] και ένα μέγιστο ποσό της τάξης του 6,8% επί του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματός της το 2019[8] υπό μορφή δανείων. Μια πιθανή επένδυση που συνδέεται με την πράσινη μετάβαση θα μπορούσε να είναι η ανάπτυξη της δυναμικότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όπως η ηλιακή.
[1] Πηγή: Ιστότοπος της Eurostat για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές: https://ec.europa.eu/eurostat/documents/38154/4956088/SUMMARY-results-SHARES-2019.xlsx/4e5eb100-822c-ec50-cf04-803e6ef9ad05?t=1607706049587
[2]2014-2020.
[3](ΕΞΟΙKΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ).
[4]Στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία 2014-2020» και στο πλαίσιο των περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων.
[5]Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 για τη θέσπιση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
[6]Σε τιμές 2018.
[7]Παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241. Σε τρέχουσες τιμές. Το ανώτατο ποσό της ετήσιας επιδότησης είναι ενδεικτικό, με βάση τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής του 2020 σχετικά με την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2020 και το 2021. Οι επιδοτήσεις της τάξεως του 30% θα αναθεωρηθούν έως τον Ιούνιο του 2022, με βάση τα πραγματικά απολογιστικά στοιχεία της Eurostat. https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/about_the_european_commission/eu_budget/recovery_and_resilience_facility_.pdf
[8]Σε τρέχουσες τιμές - άρθρο 14 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/241.