Γνωμοδότηση μου ως σκιώδης συντάκτης της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης προς την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής σχετικά με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών: ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2016
Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης καλεί την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της τις ακόλουθες προτάσεις:
2. εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι, παρά τα κάποια σημάδια ανάκαμψης, οι οικονομίες πολλών κρατών μελών της ΕΕ εξακολουθούν να βρίσκονται σε περίοδο βραδείας ανάπτυξης, υψηλής μακροχρόνιας ανεργίας και ανεργίας των νέων, αυξημένων επιπέδων φτώχειας και διεύρυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων όσον αφορά το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιταχύνουν την εκτέλεση των πόρων των ΕΔΕΤ για την περίοδο 2014-2020 και όλες τις δραστηριότητες που την υποβοηθούν, όπως την απλούστευση, το έργο της ομάδας εργασίας για τη βελτίωση της εφαρμογής και τη δημιουργία θεσμικών ικανοτήτων· τονίζει ότι η πρωτοφανής εισροή προσφύγων και αιτούντων άσυλο τον τελευταίο χρόνο αποτέλεσε μείζονα πρόκληση για ορισμένα κράτη μέλη και απαιτεί αντιμετώπιση σε επίπεδο ΕΕ· τονίζει ότι οι ειδικές συστάσεις για τα κράτη μέλη πρέπει να επιδιώκουν εφικτούς στόχους, υπό το φως των νέων προκλήσεων·
3. προτρέπει την Επιτροπή να λάβει καλύτερα υπόψη τη στρατηγική Ευρώπη 2020, η οποία έχει καίρια σημασία για τη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας, και να ανταποκριθεί δεόντως στους βασικούς της στόχους, βελτιώνοντας την εφαρμογή της, διεξάγοντας περαιτέρω αναθεωρήσεις και αναλύσεις στρατηγικής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και προτείνοντας μέτρα και μεθοδολογία για τη βελτίωση της παρακολούθησης των δαπανών των Ταμείων της ΕΕ που σχετίζονται με τους στόχους της στρατηγικής Ευρώπη 2020· πιστεύει ότι η επικείμενη αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) θα δώσει την ευκαιρία να αναλυθεί, να αξιολογηθεί και, όπου είναι απαραίτητο, να βελτιωθεί η προστιθέμενη αξία της ενωσιακής χρηματοδότησης και η υποστήριξη από αυτή, και ειδικότερα από τα ΕΔΕΤ, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής Ευρώπη 2020· χαιρετίζει την ιδέα της κατάρτισης του προϋπολογισμού βάσει επιδόσεων και αναμένει περαιτέρω διευκρινίσεις στο μέλλον· επισημαίνει επίσης την ανάγκη διαβούλευσης με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και άλλους ενδιαφερομένους στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης· τονίζει ότι η αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σε συνδυασμό με την ενδιάμεση αναθεώρηση της στρατηγικής ΕΕ 2020·
4. σημειώνει ότι οι πόροι από τα ΕΔΕΤ για την περίοδο 2014-2016 αναμένεται ότι θα αντιπροσωπεύουν περίπου το 14% του συνόλου των δημόσιων επενδύσεων κατά μέσο όρο στην ΕΕ, με το υψηλότερο ποσοστό να υπερβαίνει το 70% σε ορισμένα κράτη μέλη· υπογραμμίζει την ουσιαστική σημασία που έχει η στήριξη προγραμμάτων δημόσιων επενδύσεων από τα ΕΔΕΤ·
5. επισημαίνει τη σπουδαιότητα των επενδύσεων της ΕΕ για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες και τη σημασία που έχει η διασφάλιση της ικανότητάς τους να προσελκύουν περισσότερες επενδύσεις, προάγοντας έτσι την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή·
6. υπογραμμίζει ότι το νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), ως μέρος του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη, δεν θα πρέπει να υπονομεύει το σκεπτικό στο οποίο βασίζονται οι τοπικές και περιφερειακές επενδυτικές στρατηγικές και τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), αλλά να συμβαδίζει με αυτά και ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, σε πλαίσιο στενής συνεργασίας με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ και των ΜΚΟ, να προωθούν δεξαμενές έργων και επενδυτικές πλατφόρμες· ζητεί να ληφθούν περαιτέρω μέτρα προκειμένου να διασφαλιστούν η συμπληρωματικότητα και η συνεργασία μεταξύ των ΕΔΕΤ, του ΕΤΣΕ και άλλων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών που επιδοτούνται από την ΕΕ, καθώς και εθνικών δημόσιων επενδύσεων και ιδιωτικών μέσων χρηματοδότησης, ώστε να επιτυγχάνεται μέγιστη προστιθέμενη αξία και συνέργεια μέσω της αξιοποίησης του πλήρους δυναμικού των εν λόγω επενδύσεων· χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να εκπονήσει κατευθυντήριες γραμμές για τις συμπληρωματικότητες μεταξύ των ταμείων·
7. επισημαίνει τη σύνδεση μεταξύ των στόχων της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και του προγραμματισμού των ΕΔΕΤ για την περίοδο 2014-2020, η οποία αποτυπώνεται στις συμφωνίες εταιρικής σχέσης· θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι, μετά τη μεταρρύθμιση 2014-2020, τα μέσα της πολιτικής για τη συνοχή μπορούν να διαδραματίσουν πολύ σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη της υλοποίησης των σχετικών συστάσεων ανά χώρα, προάγοντας τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και συμβάλλοντας τόσο στην εκπλήρωση των στρατηγικών στόχων της ΕΕ, όσο και στην αποτελεσματική εφαρμογή των συμφωνιών εταιρικής σχέσης· τονίζει, ωστόσο, ότι ο πολυετής και μακροπρόθεσμος χαρακτήρας των προγραμμάτων και των στόχων στο πλαίσιο των ΕΔΕΤ έρχεται σε αντίθεση με τον ετήσιο κύκλο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και ότι θα πρέπει να υπάρξει συντονισμός μεταξύ των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αναγκών σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο·
8. καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εξασφαλίσουν τη δέουσα διοικητική ικανότητα, ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών προς τους χρήστες, και να διασφαλίσουν τη βελτίωση της διαφάνειας, της αποτελεσματικότητας και της λογοδοσίας στις δημόσιες συμβάσεις, π.χ. με τη χρήση καινοτόμων λύσεων όπως είναι οι ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις και με την αντιμετώπιση της διαφθοράς· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία που έχουν η χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και η καλή οικονομική διακυβέρνηση· ζητεί, ως εκ τούτου, την αποτελεσματική χρήση των ΕΔΕΤ, η οποία θα συμβάλει επίσης στη μεταρρύθμιση των δομών και των διαδικασιών, τη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων και στην παροχή υπηρεσιών· τονίζει ότι είναι αναγκαίος ο καθορισμός κριτηρίων απόδοσης στο πεδίο της εκτέλεσης του προϋπολογισμού·
9. τονίζει ότι τα ΕΔΕΤ μπορούν να διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων μέσω της υλοποίησης επενδύσεων ουσιαστικής σημασίας στην πραγματική οικονομία και, εφόσον υπάρξει κατάλληλη στοχοθεσία και αποτελεσματική εφαρμογή, μπορούν να επιτύχουν τους στόχους που ορίζονται στη μεταρρύθμιση της πολιτικής για τη συνοχή 2014-2020· αναγνωρίζει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη επικέντρωσης στη βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος και επισημαίνει ότι τόσο οι σχετικές συστάσεις ανά χώρα όσο και οι εκ των προτέρων προϋποθέσεις στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής 2014-2020 καλούνται εν προκειμένω να διαδραματίσουν καίριο ρόλο, δεδομένου ότι έχουν σημαντικές, θετικές δευτερογενείς συνέπειες στο ευρύτερο επενδυτικό περιβάλλον· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ χρησιμοποιείται στο πλήρες δυναμικό της και με τον πλέον αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο και σε πλαίσιο σεβασμού της αρχής της επικουρικότητας·
10. σημειώνει την πρόταση της Επιτροπής για τη θέσπιση του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΔΜ)· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η χρηματοδότηση του προγράμματος, που αποσκοπεί στην παροχή στήριξης, κατόπιν αιτήματος ενός κράτους μέλους και μέσα από τους προβλεπόμενους τρόπους διαχείρισης, υλοποιείται με γνώμονα την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, όπως ορίζεται στο άρθρο 174 της ΣΛΕΕ και ότι το πρόγραμμα εφαρμόζεται κατά τρόπον ώστε i) να αποφεύγεται επιπλέον διοικητική πολυπλοκότητα και ii) να συνάδει με τους υφιστάμενους πόρους και τις ρυθμίσεις για τη διαρθρωτική μεταρρύθμιση· τονίζει ότι οι συννομοθέτες θα πρέπει να τροποποιήσουν την πρόταση της Επιτροπής, προσδιορίζοντας με μεγαλύτερη ακρίβεια τη μεθοδολογία και τους δείκτες που θα χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση της εφαρμογής και της αποτελεσματικότητας του προγράμματος και αποφεύγοντας παράλληλα περιττές ρυθμίσεις στο πλαίσιο του παραγώγου δικαίου· καλεί όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες να συνεργάζονται μεταξύ τους σε προγενέστερο στάδιο, προκειμένου να συντονίζουν τις δραστηριότητές τους και να αποφεύγουν τις επικαλύψεις όταν παρέχουν βοήθεια για την αποτελεσματική και αποδοτική χρήση των πόρων της Ένωσης.
11. καλεί την Επιτροπή – προκειμένου να ενισχυθεί ο δημοκρατικός έλεγχος επί της οικονομικής διαχείρισης – να μεριμνήσει για την πληρέστερη συμμετοχή του Κοινοβουλίου στην όλη διαδικασία μέσω μιας διοργανικής συμφωνίας, όπως προτείνεται στην έκθεση των πέντε Προέδρων της 22ας Ιουνίου 2015· θεωρεί ότι η συμφωνία αυτή θα πρέπει, επομένως, μεταξύ άλλων, να προβλέπει επίσης τακτικές ανταλλαγές απόψεων μεταξύ του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής πριν από τη δημοσίευση της Ετήσιας Επισκόπησης της Ανάπτυξης και των ΣΑΧ.