Απάντηση της Κομισιόν σε ερώτηση της Ευρωβουλευτή ΝΔ-ΕΛΚ Μαρίας Σπυράκη για το chatpic.org
Νέο αυστηρότερο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της παιδικής πορνογραφίας εντός του 2021
Η Κομισιόν ετοιμάζεται να φέρει εντός του 2021 νομοθετική πρόταση για την αυστηροποίηση του ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και της παιδικής πορνογραφίας, καθώς οι ζοφερές υποθέσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας σε όλη την ΕΕ πληθαίνουν. Την σχετική αποκάλυψη έκανε η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ylva Johansson, απαντώντας σε ερώτηση της Ευρωβουλευτού της ΝΔ -ΕΛΚ Μαρίας Σπυράκη, η οποία έθεσε επί ευρωπαϊκού τάπητος το ζήτημα για τον ανώνυμο ιστότοπο συνομιλίας chatpic.org, όπου διαμοιράζονται παράνομα φωτογραφίες και πορνογραφικό υλικό γυναικών και ανήλικων κοριτσιών και της επάρκειας της ισχύουσας ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Η Επίτροπος ανακοίνωσε ότι η Επιτροπή θα εκπονήσει μελέτη για να αξιολογήσει κατά πόσον το πλαίσιο που θεσπίζεται με την οδηγία 2011/93/ΕΕ είναι κατάλληλο για τον επιδιωκόμενο σκοπό. Επιπλέον, τόνισε ότι εντός του έτους θα υποβληθεί από την Επιτροπή πρόταση νομοθεσίας για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο.
«Η πρόταση νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες αποσκοπεί στη βελτίωση αυτής της κατάστασης με διάφορους τρόπους: προβλέπει οριζόντιες υποχρεώσεις για τους ενδιάμεσους παρόχους υπηρεσιών οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι εγκατεστημένοι εκτός της ΕΕ. Οι εν λόγω πάροχοι θα πρέπει να υπακούουν στις εντολές των αρμόδιων αρχών για την ανάληψης δράσης κατά παράνομου περιεχομένου. Επιπλέον, θα πρέπει να παρακολουθείται ταχέως η αναφορά παράνομου περιεχομένου από χρήστες και αξιόπιστες πηγές επισήμανσης παράνομου περιεχομένου και θα πρέπει να διατίθενται ειδικοί μηχανισμοί καταγγελίας και προσφυγής.»
Ειδικά ως προς την οδηγία 2011/93/ΕΕ, όπως ισχύει σήμερα, η Επίτροπος τονίζει ότι τίθεται υποχρέωση για τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την κατάργηση ιστοτόπων που περιέχουν ή διαδίδουν παιδική πορνογραφία και φιλοξενούνται στο έδαφός τους, καθώς και να προσπαθούν να εξασφαλίζουν την κατάργηση τέτοιου είδους σελίδων που φιλοξενούνται εκτός του εδάφους τους, με μέτρα όπως ο αποκλεισμός της πρόσβασης. Η Επίτροπος απαντά καταλήγοντας ότι η Επιτροπή θα εκπονήσει μελέτη για να αξιολογήσει κατά πόσον το πλαίσιο που θεσπίζεται με την οδηγία είναι κατάλληλο για τον επιδιωκόμενο σκοπό και εντός του έτους θα προτείνει μακροπρόθεσμη νομοθετική λύση για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο.
Η κυρία Σπυράκη δηλώνει την ικανοποίησή της για την άμεση κινητοποίηση της Επιτροπής για το ζήτημα, το οποίο με αυτήν την πρωτοβουλία της έλαβε ευρωπαϊκό πρόσημο. Εξάλλου, σε εθνικό επίπεδο οι αρμόδιες ελληνικές αρχές κινητοποιήθηκαν άμεσα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους και σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της χώρας μας από την Οδηγία. Δεδομένου ότι πρόκειται για ιστότοπο που φιλοξενείται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και, κατά συνέπεια, είναι αδύνατη η κατάργησή του στη χώρα μας, επιβλήθηκε ο απόλυτος αποκλεισμός της πρόσβασης στον ιστότοπο για κάθε χρήστη με ελληνική διεύθυνση ΙΡ. Ωστόσο, όπως καταγγέλλεται, είναι ακόμη δυνατή η πρόσβαση με την χρήση διεύθυνσης IP άλλου κράτους, γεγονός που καταδεικνύει την ανεπάρκεια του υφιστάμενου ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου και την ανάγκη άμεσης δράσης σε ευρωπαϊκό πια επίπεδο για την οριστική λύση.
Ολόκληρη η ερώτηση της κ. Σπυράκη και η απάντηση της Eπιτρόπου Johansson έχει ως εξής:
Ερώτηση της κ. Σπυράκη (E-006622/2020) με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή
Σωρεία καταγγελιών καταγράφονται τις τελευταίες ημέρες για τον ανώνυμο ιστότοπο συνομιλίας chatpic.org, στον οποίο διαμοιράζονται παράνομα φωτογραφίες και πορνογραφικό υλικό γυναικών και ανήλικων κοριτσιών που έχουν αποκτηθεί με παράνομο τρόπο, χωρίς γνώση των θυμάτων. Συχνά οι δράστες συνοδεύουν το υλικό ακόμη και με στοιχεία της ταυτότητας των εικονιζόμενων (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, username σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, σχολείο φοίτησης), με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν ακόμη και η ζωή και η σωματική ακεραιότητά τους. Σημειωτέον ότι η πρόσβαση στον ιστότοπο είναι ελεύθερη, χωρίς καταβολή συνδρομής, σε κάθε χρήστη ανεξαρτήτως ηλικίας, ενώ το υλικό κατηγοριοποιείται μάλιστα ανά τόπο κατοικίας των θυμάτων, ο οποίος συγκεκριμενοποιείται ακόμη και σε επίπεδο γειτονιών σε πόλεις στην Ελλάδα (π.χ. Εύοσμος Θεσσαλονίκης) και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ενόψει τούτων, και δεδομένου ότι η καταστολή σε εθνικό επίπεδο δυσχεραίνεται από την ανωνυμία του ιστοτόπου και τον διεθνή χαρακτήρα του, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Μπορούν να αξιοποιηθούν τα εργαλεία της ευρωπαϊκής στρατηγικής για ένα καλύτερο διαδίκτυο για παιδιά προκειμένου να επιτευχθεί η άμεση διακοπή προβολής του ανωτέρω υλικού;
2. Ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την παύση λειτουργίας του συγκεκριμένου ιστότοπου και άλλων αναλόγου περιεχομένου που εκμεταλλεύονται την ανωνυμία στο διαδίκτυο για την διενέργεια αξιόποινων πράξεων παιδικής πορνογραφίας και παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα;
Απάντηση της κ. Johansson, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (10.03.2021)
Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να καταπολεμήσει το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο, όπως αντικατοπτρίζεται στην πρότασή της για νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες και στη στρατηγική για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
1. Στο πλαίσιο της στρατηγικής «Διαδίκτυο καλύτερα προσαρμοσμένο στα παιδιά», η Επιτροπή συγχρηματοδοτεί τα μέλη της ΕΕ που ανήκουν στο δίκτυο ανοικτών τηλεφωνικών γραμμών INHOPE για τη λήψη καταγγελιών από χρήστες του διαδικτύου σχετικά με υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών και την ανάληψη δράσης για την αφαίρεση περιεχομένου. Μέχρι σήμερα, οι ανοικτές τηλεφωνικές γραμμές INHOPE έχουν λάβει 54 καταγγελίες κατά του ιστοτόπου chatpic.org, ο οποίος φιλοξενείται στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Όλες οι εικόνες που καταγγέλθηκαν απεικόνιζαν ενήλικες. Στις περιπτώσεις αυτές, για να αφαιρεθεί το υλικό, τα θύματα έπρεπε να υποβάλουν καταγγελία στον ιστότοπο ή να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.
Η πρόταση νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες αποσκοπεί στη βελτίωση αυτής της κατάστασης με διάφορους τρόπους: προβλέπει οριζόντιες υποχρεώσεις για τους ενδιάμεσους παρόχους υπηρεσιών οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι εγκατεστημένοι εκτός της ΕΕ. Οι εν λόγω πάροχοι θα πρέπει να υπακούουν στις εντολές των αρμόδιων αρχών για την ανάληψης δράσης κατά παράνομου περιεχομένου. Επιπλέον, θα πρέπει να παρακολουθείται ταχέως η αναφορά παράνομου περιεχομένου από χρήστες και αξιόπιστες πηγές επισήμανσης παράνομου περιεχομένου και θα πρέπει να διατίθενται ειδικοί μηχανισμοί καταγγελίας και προσφυγής.
2. Η οδηγία 2011/93/ΕΕ υποχρεώνει τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν την κατάργηση ιστοτόπων που περιέχουν ή διαδίδουν παιδική πορνογραφία και φιλοξενούνται στο έδαφός τους, καθώς και να προσπαθούν να εξασφαλίζουν την κατάργηση τέτοιου είδους σελίδων που φιλοξενούνται εκτός του εδάφους τους. Τα κράτη μέλη δύνανται να λάβουν μέτρα για τον αποκλεισμό της πρόσβασης σε τέτοιου είδους σελίδες στους χρήστες του διαδικτύου στο έδαφός τους. Η Επιτροπή θα εκπονήσει μελέτη για να αξιολογήσει κατά πόσον το πλαίσιο που θεσπίζεται με την οδηγία είναι κατάλληλο για τον επιδιωκόμενο σκοπό.
Το 2021 η Επιτροπή θα προτείνει μακροπρόθεσμη νομοθετική λύση για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο.