Β.Σινκεβίτσιους: 59 εκατ. ευρώ για την ποιότητα του αέρα στην Ελλάδα από τα διαρθρωτικά ταμεία. Ανησυχία για τις συνεχείς υπερβάσεις τιμών ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη χώρα μας
Στην Κομισιόν η ποιότητα του αέρα και της Ανατολικής Θεσσαλονίκης από τη Μαρία Σπυράκη
Στα 59 εκατ.ευρώ, από τα διαρθρωτικά ταμεία, ανέρχεται η συνεισφορά της ΕΕ, κατά την περίοδο 2021-2027, για μέτρα για την ποιότητα του αέρα και τη μείωση του θορύβου στην Ελλάδα. Αυτό τονίζει στην απάντηση του ο Επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία, Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους στην ευρωβουλευτή του ΕΛΚ Μαρία Σπυράκη. «Η πολιτική συνοχής στηρίζει τη χρηματοδότηση ειδικών εργαλείων για την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα. Για τον σκοπό αυτό, η χρηματοδότηση μελετών και η παροχή εξοπλισμού υψηλού επιπέδου αποτελούν βασικές δράσεις που υποστηρίζονται από τα διαρθρωτικά ταμεία», υπογραμμίζει ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, ο οποίος εκφράζει την ανησυχία της Κομισιόν για την ποιότητα του αέρα στην Ελλάδα.
Η ευρωβουλευτής έφερε ενώπιον της Κομισιόν για μια ακόμη φορά το θέμα της ποιότητας αέρα στη Θεσσαλονίκη. Με γραπτή ερώτηση που κατέθεσε, ανέδειξε ότι εκτός από τη Δυτική Θεσσαλονίκη και τρεις περιοχές της Ανατολικής Θεσσαλονίκης, τα Βασιλικά, το Πλαγιάρι και η Καρδία, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ποιότητας αέρας και κατατάσσονται στις περιοχές με τη μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση πανελλαδικά. Υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση καταγράφεται στην Περαία, στη Θέρμη και στη Θεσσαλονίκη.
Στην ερώτηση της, η κ.Σπυράκη τονίζει ότι, σύμφωνα με την έκθεση της ελβετικής εταιρείας τεχνολογίας ποιότητας αέρα, IQAir για το 2022 που καταγράφει τη συγκέντρωση σωματιδίων άνθρακα στην ατμόσφαιρα, η χειρότερη πανελλαδικά ποιότητα αέρα εντοπίζεται στα Βασιλικά Θεσσαλονίκης, τα οποία κατατάσσονται στην 59η θέση στην Ευρώπη, ως προς την ποιότητα του αέρα με τον ετήσιο μέσο όρο συγκέντρωσης σωματιδίων PM2.5 στα 23,9 μg/m³. Το Πλαγιάρι βρίσκεται στην 68η θέση πανευρωπαϊκά και η Καρδία στην 71η χειρότερη θέση στην Ευρώπη, με μέσο όρο 22,6 μg/m³. Επιπλέον, στην Ελλάδα υψηλή ρύπανση εμφανίζουν η Περαία (21,3 μg/m³) και η Θέρμη (20,4 μg/m³), καθώς και η πόλη της Θεσσαλονίκης (19,7 μg/ m³).
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, διευκρινίζει ακόμη ότι, εκτός από την πολιτική συνοχής, η ΕΕ στηρίζει με κάθε τρόπο την πολιτική για καθαρό αέρα. «Το 45,5 % του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας προβλέπει δαπάνες που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων πολλών μέτρων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση, τις βιώσιμες και πολυτροπικές μεταφορές και άλλων επενδύσεων που συμβάλλουν στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και αντισταθμίζονται από μέτρο που αποσκοπεί στην άμεση μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης».
Ο Επίτροπος Σινκεβίτσιους τονίζει ότι η Κομισιόν ανησυχεί για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι την ευθύνη για την τήρηση των υποχρεώσεων έχουν τα κράτη μέλη και οι αρμόδιες αρχές.«Η Επιτροπή ανησυχεί για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα και έχει παραπέμψει τη χώρα στο Δικαστήριο της ΕΕ για συνεχείς υπερβάσεις των οριακών τιμών για τα αιωρούμενα σωματίδια (PM10) και για την αποτυχία των αρχών να εξασφαλίσουν ότι οι περίοδοι υπέρβασης είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομες για τη ζώνη ποιότητας του αέρα της Θεσσαλονίκης. Με την απόφασή του της 23ης Μαρτίου 2023, το Δικαστήριο της ΕΕ επιβεβαίωσε τα πορίσματα της Επιτροπής».
Η ερώτηση της ευρωβουλευτή Μαρίας Σπυράκη και η απάντηση του Επιτρόπου για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία, Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους έχουν ως εξής:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001368/2023 προς την Επιτροπή
Σύμφωνα με έκθεση της IQAir, το 2022 περίπου το 90% της ανθρωπότητας ήρθε αντιμέτωπο με ανθυγιεινή ποιότητα αέρα. Στη Θεσσαλονίκη, τα Βασιλικά βρίσκονται στην 59η χειρότερη θέση στην Ευρώπη ως προς την ποιότητα του αέρα και την ατμοσφαιρική ρύπανση, με τον ετήσιο μέσο όρο συγκέντρωσης σωματιδίων PM2.5 στα 23,9 μg/m³, το Πλαγιάρι βρίσκεται στην 68η θέση πανευρωπαϊκά και η Καρδία στην 71η χειρότερη θέση στην Ευρώπη, με μέσο όρο 22,6 μg/m³. Επιπρόσθετα, σε εθνικό επίπεδο, στην Ελλάδα υψηλή ρύπανση εμφανίζουν η Περαία (21,3 μg/m³) και η Θέρμη (20,4 μg/m³), καθώς και η πόλη της Θεσσαλονίκης (19,7 μg/ m³).
Ενόψει τούτων και σε συνέχεια της από 10.6.2022 απάντησης της Επιτροπής στην ερώτηση E-001430/2022, που κατέθεσα για την ποιότητα του αέρα στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης,
ερωτάται η Επιτροπή:
1.Ποια είναι τα διαθέσιμα ευρωπαϊκά κονδύλια για τη χρηματοδότηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης το 2023 και σε ποιό βαθμό έχουν απορροφηθεί από την Ελλάδα μέχρι τώρα;
2.Προτίθεται η Επιτροπή ενόψει των πορισμάτων της ανωτέρω έρευνας, εκ των οποίων προκύπτει αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, να προτείνει επιπλέον μέτρα;
Απάντηση του κ. Sinkevičius εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (20.6.2023)
Η ΕΕ στηρίζει την πολιτική για καθαρό αέρα με το μέσο Next Generation EU και με ευρύ φάσμα χρηματοδοτικών προγραμμάτων που εντάσσονται στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Το 45,5 % του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας προβλέπει δαπάνες που σχετίζονται με την πράσινη μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων πολλών μέτρων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση, τις βιώσιμες και πολυτροπικές μεταφορές και άλλων επενδύσεων που συμβάλλουν στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και αντισταθμίζονται από μέτρο που αποσκοπεί στην άμεση μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Επιπλέον, η πολιτική συνοχής στηρίζει τη χρηματοδότηση ειδικών εργαλείων για την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα. Για τον σκοπό αυτό, η χρηματοδότηση μελετών και η παροχή εξοπλισμού υψηλού επιπέδου αποτελούν βασικές δράσεις που υποστηρίζονται από τα διαρθρωτικά ταμεία, στο πλαίσιο των οποίων έχουν προγραμματιστεί περίπου 59 εκατ. EUR (συνεισφορά της ΕΕ) κατά την περίοδο 2021-2027 για μέτρα για την ποιότητα του αέρα και τη μείωση του θορύβου στην Ελλάδα.
Η Επιτροπή ανησυχεί για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα και έχει παραπέμψει τη χώρα στο Δικαστήριο της ΕΕ για συνεχείς υπερβάσεις των οριακών τιμών για τα αιωρούμενα σωματίδια (PM10) και για την αποτυχία των αρχών να εξασφαλίσουν ότι οι περίοδοι υπέρβασης είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομες για τη ζώνη ποιότητας του αέρα της Θεσσαλονίκης. Με την απόφασή του της 23ης Μαρτίου 2023, το Δικαστήριο της ΕΕ επιβεβαίωσε τα πορίσματα της Επιτροπής. Παρόλο που η επιβολή από την Επιτροπή επικεντρώνεται σε συστηματικές παραβιάσεις των υποχρεώσεων της ΕΕ, θα πρέπει να σημειωθεί ότι την πρωταρχική ευθύνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την οδηγία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα φέρουν τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των αρμόδιων αρχών, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη διασφάλιση της θέσπισης και εφαρμογής κατάλληλων μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και την τήρηση των νομικών υποχρεώσεων