Ολοένα και αυξάνεται ο εντοπισμός κρουσμάτων κορωνοϊού σε ιδρύματα και δομές φροντίδας ηλικιωμένων. Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) της 19.5.2020, παρατηρείται υψηλό επίπεδο θνησιμότητας λόγω της πανδημίας Covid-19 στους νοσηλευόμενους αυτών των ιδρυμάτων στα ευρωπαϊκά κράτη. Η διασπορά σε ηλικιωμένους αποδίδεται στους εργαζόμενους των δομών αυτών, δεδομένης της απαγόρευσης επισκεπτηρίων που επιβάλλεται στο πλαίσιο των μέτρων για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης, ενώ η έλλειψη κοινού συστήματος παρακολούθησης και κοινών στρατηγικών ελέγχου στα κράτη μέλη οδηγεί σε υποτίμηση του αριθμού των κρουσμάτων και δυσχεραίνει την ανάσχεση της εξάπλωσης. Ειδικά για τις ομάδες αυτές, η διάγνωση του κορωνοϊού καθίσταται δυσχερέστερη εξαιτίας νευροπαθολογικών παθήσεων ή άνοιας από τις οποίες συνήθως πάσχουν οι νοσηλευόμενοι, με αποτέλεσμα τα συμπτώματα να διαπιστώνονται όταν ήδη ο κορωνοϊός έχει προχωρήσει.
Δεδομένων των ανωτέρω, ερωτάται η Επιτροπή:
1. Πώς αξιολογεί τις προτάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, όπως αυτές διατυπώνονται στην έκθεσή του;
2. Σε ποιες ενέργειες έχει προβεί για την εισαγωγή ειδικών μέτρων, με τα οποία θα καθιερώνεται ένα κοινό νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της υγείας των Ευρωπαίων πολιτών που νοσηλεύονται σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων;
3. Υπάρχουν κονδύλια από ευρωπαϊκά προγράμματα που να μπορούν να διατεθούν σε ιδιωτικές μονάδες φροντίδας και δομές φιλοξενίας ηλικιωμένων, προκειμένου να υιοθετήσουν επιπλέον μέτρα προστασίας των νοσηλευόμενων κατά της πανδημίας;
Απάντηση της κ. Κυριακίδου εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (03.02.21)
Η πανδημία COVID-19 αποτελεί μια άνευ προηγουμένου πρόκληση με εκτεταμένες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και στις ευάλωτες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων και των ατόμων που ζουν σε εγκαταστάσεις μακροχρόνιας φροντίδας. Η Επιτροπή συντονίζει τις αντιδράσεις στην πανδημία του κορονοϊού και κινητοποιεί όλα τα μέσα για να βοηθήσει τα κράτη μέλη. Ωστόσο η οργάνωση και η παροχή υγειονομικής περίθαλψης αποτελούν αρμοδιότητες των κρατών μελών και οι εθνικές κυβερνήσεις είναι εκείνες που αποφασίζουν για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων.
Η Επιτροπή, με τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC)(1), συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη για την προστασία των πλέον ευάλωτων στη νόσο COVID-19 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων που ζουν σε οίκους ευγηρίας. Καθώς όλα τα κράτη μέλη αντιμετώπισαν εξάρσεις της νόσου COVID-19 μεταξύ των ενοίκων σε δομές μακροχρόνιας φροντίδας, τον Νοέμβριο του 2020 το ECDC δημοσίευσε έγγραφο(2) όπου συνοψίζει τις υφιστάμενες γνώσεις σχετικά με τη δυναμική και τους καθοριστικούς παράγοντες των εν λόγω εξάρσεων και παρέχει επιλογές αντιμετώπισης στους τομείς της διαχείρισης, των διαγνωστικών εξετάσεων, της πρόληψης και του ελέγχου της μετάδοσης, καθώς και του εμβολιασμού, στο πλαίσιο της μακροχρόνιας φροντίδας. Επιπλέον, η Επιτροπή βρίσκεται σε στενή επαφή με τον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών σχετικά με τις προκλήσεις που προκύπτουν στις δομές μακροχρόνιας φροντίδας και στην παροχή στήριξης.
Στις 11 Νοεμβρίου 2020 η Επιτροπή πρότεινε δέσμη μέτρων για την προστασία της υγείας των πολιτών της ΕΕ με βάση τα διδάγματα που αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας(3). Επιπλέον, από το 2021 θα μπορούσαν ενδεχομένως να υποστηριχθούν δράσεις για τη στήριξη της βελτίωσης της πρόσβασης των ευάλωτων ομάδων στην υγειονομική περίθαλψη, στο πλαίσιο του προτεινόμενου προγράμματος EU4Health(4). Τέλος, η επικείμενη πράσινη βίβλος για τη γήρανση και η διαβούλευσή της θα δώσουν την ευκαιρία να συζητηθούν οι προκλήσεις και οι πιθανές λύσεις σχετικά με τη μακροχρόνια φροντίδα των ηλικιωμένων.
(1)Τα ζητήματα των ευάλωτων ομάδων/δομών μακροχρόνιας φροντίδας έχουν εξεταστεί σε διάφορα έγγραφα καθοδήγησης του ECDC, μεταξύ των οποίων:
Καθοδήγηση σχετικά με την παροχή στήριξης στις ιατρικά και κοινωνικά ευάλωτες ομάδες πληθυσμού στις χώρες της ΕΕ/του ΕΟΧ και στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 :
https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/Medically-and-socially-vulnerable-populations-COVID-19.pdf
Επιτήρηση της νόσου COVID-19 σε δομές μακροχρόνιας φροντίδας στην ΕΕ/στον ΕΟΧ :
https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/surveillance-COVID-19-long-term-care-facilities-EU-EEA
Πρόληψη και έλεγχος των λοιμώξεων και ετοιμότητα για τη νόσο COVID-19 στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης — πέμπτη επικαιροποίηση :
https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/infection-prevention-and-control-and-preparedness-covid-19-healthcare-settings
Βασικές πτυχές όσον αφορά την εισαγωγή και την ιεράρχηση προτεραιοτήτων για τον εμβολιασμό κατά της νόσου COVID-19 στην ΕΕ/στον ΕΟΧ και στο ΗΒ: https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/Key-aspects-regarding-introduction-and-prioritisation-of-COVID-19-vaccination.pdf
(2)Αύξηση των θανατηφόρων περιστατικών COVID-19 μεταξύ των ενοίκων δομών μακροχρόνιας φροντίδας στην ΕΕ/στον ΕΟΧ και στο ΗΒ :
https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/rapid-risk-assessment-increase-fatal-cases-covid-19-among-long-term-care-facility
(3)https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/promoting-our-european-way-life/european-health-union_el
(4)https://ec.europa.eu/health/funding/eu4health_el