Έκθεση μου ως σκιώδης εισηγητής στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης.
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εξασφάλιση της συνέχισης των προγραμμάτων εδαφικής συνεργασίας PEACE IV (Ιρλανδία-Ηνωμένο Βασίλειο) και «Ηνωμένο Βασίλειο-Ιρλανδία» (Ιρλανδία-Βόρεια Ιρλανδία-Σκωτία) στο πλαίσιο της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση (COM(2018)0892 – C8-0512/2018 – 2018/0432(COD))
(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, – έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2018)0892), – έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2 και το άρθρο 178 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C8-0512/2018), – έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, – κατόπιν διαβούλευσης με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, – κατόπιν διαβούλευσης με την Επιτροπή των Περιφερειών, – έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του, – έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A8-0021/2019), Α. εκτιμώντας ότι για λόγους κατεπείγοντος δικαιολογείται να πραγματοποιηθεί ψηφοφορία πριν από τη λήξη της προθεσμίας οκτώ εβδομάδων που θεσπίζεται στο άρθρο 6 του Πρωτοκόλλου αριθ. 2 σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας· 1. εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση, αποδεχόμενο την πρόταση της Επιτροπής· 2. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις· 3. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 50 της ΣΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 30 Μαρτίου 2019. Έχουν ήδη γίνει διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία αποχώρησης που θα επιληφθεί πολλών πρακτικών και νομικών προβλημάτων στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου: η συμφωνία αυτή φροντίζει επίσης και για τη συνέχιση των ευρωπαϊκών διασυνοριακών προγραμμάτων συνοχής μεταξύ Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας. Ωστόσο, παραμένει ασαφές το εάν το Ηνωμένο Βασίλειο θα επικυρώσει τη συμφωνία αποχώρησης. Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου δίχως τη σύναψη μιας τέτοιας συμφωνίας θα δημιουργήσει ιδιαίτερες δυσκολίες στη Βόρεια Ιρλανδία και στις παραμεθόριες περιοχές της Ιρλανδίας, καθώς το καθεστώς που ισχύει σύμφωνα με τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής, που εγγυάται την ειρήνη, βασίζεται στο γεγονός πως και τα δύο μέρη της νήσου είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχουν ανοιχτά σύνορα. Στην περίπτωση αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου δίχως συμφωνία, μια βασική ενέργεια στην οποία μπορεί να προχωρήσει η ΕΕ είναι η πρόβλεψη παρέκκλισης που θα επιτρέπει τη συνέχιση του προγράμματος PEACE IV και των προγραμμάτων συνεργασίας μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας, που συμβάλλουν σημαντικά στην οικοδόμηση θετικών διασυνοριακών και διακοινοτικών σχέσεων. Η πρόταση της Επιτροπής, συνεπώς, έχει ως στόχο να επιτρέψει, τουλάχιστον μέχρι το τέλος τις ισχύουσας προγραμματικής περιόδου 2014-2020, τη συνέχιση αυτών των δύο προγραμμάτων. (Τα άλλα 13 προγράμματα συνεργασίας στα οποία συμμετέχει το Ηνωμένο Βασίλειο, που δεν επηρεάζουν τη Βόρεια Ιρλανδία, δεν θα εξαιρεθούν και η χρηματοδότηση θα σταματήσει στις 29 Μαρτίου του 2019.) Η πρόταση επιτυγχάνει τον στόχο αυτό διασφαλίζοντας πως η χρηματοδότηση της Βόρειας Ιρλανδίας (και των τμημάτων της δυτικής Σκωτίας που εμπίπτουν στα προγράμματα συνεργασίας μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ιρλανδίας) συνεχίζεται όπως προβλέπεται στον κανονισμό INTERREG (αριθ. 1299/2013). Επιπλέον, ο συνήθης κανόνας, που προβλέπει πως δεν δύναται να δαπανηθεί πάνω από το 20% του προϋπολογισμού ενός προγράμματος συνεργασίας εκτός της ΕΕ, δεν θα ισχύει για αυτά τα δύο προγράμματα καθώς στην περίπτωση αυτή οι δαπάνες στη Βόρεια Ιρλανδία θα περιορίζονταν (άρθρο 20, παράγραφος 2, στοιχείο β του κανονισμού αριθ. 1299-2013). Ο ειδικός οργανισμός για τα προγράμματα της ΕΕ θα παραμείνει ως η αρχή διαχείρισης και πιστοποίησης για τα δύο εν λόγω προγράμματα και το υπουργείο Οικονομικών της Βόρειας Ιρλανδίας θα εξακολουθήσει να αποτελεί την αρμόδια αρχή ελέγχου. Προτείνεται η από κοινού συμφωνία μεταξύ Επιτροπής και Ηνωμένου Βασιλείου για τον τρόπο διεξαγωγής των ελέγχων και των λογιστικών ελέγχων ενώ προβλέπονται και διασφαλίσεις σε περίπτωση που η συμφωνία αυτή δεν επιτευχθεί. Η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης πραγματοποίησε αποστολή στη Βόρεια Ιρλανδία τον Μάρτιο του 2018 στην οποία έδωσε συνέχεια με μια έκθεση εφαρμογής: Έτσι απεδείχθη η σημασία του προγράμματος PEACE IV, ιδίως για τη ζωή εκεί. Ως εκ τούτου, η εισηγήτρια προτείνει την έγκριση αυτής της επείγουσας νομοθεσίας, δίχως τροποποίηση, βάσει απλουστευμένης διαδικασίας (άρθρο 50, παράγραφος 1 του Κανονισμού). Ελπίζει, φυσικά, πως ο προτεινόμενος κανονισμός θα αντικατασταθεί από έναν πιο ικανοποιητικό συνολικό διακανονισμό, όπως η συμφωνία αποχώρησης.