Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω του Επιτρόπου Βιργκίνιους Σιγκεβίτσιους συστήνει στην Τουρκία, η οποία είναι υποψήφια για ένταξη χώρα, να χρησιμοποιήσει προενταξιακά κονδύλια για τη μείωση των επιπτώσεων της γεωργίας στο περιβάλλον.
Ο Επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία, Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους, παρενέβη στο θέμα της θαλάσσιας ρύπανσης, απαντώντας στην ερώτηση της ευρωβουλευτή της ΝΔ-ΕΛΚ Μαρίας Σπυράκη για τα προβλήματα που προέκυψαν το καλοκαίρι στη Λήμνο και στο Βόρειο Αιγαίο από το φαινόμενο της συγκέντρωσης θαλάσσιας βλέννας, η οποία προήλθε από τη θάλασσα του Μαρμαρά.
Πρόκειται για φαινόμενο που προκαλείται από τον ευτροφισμό και επιφέρει πρωτοφανείς μεταβολές στη βιοποικιλότητα.
Η κ. Σπυράκη με την γραπτή ερώτηση που κατέθεσε ζήτησε από την Κομισιόν να ενεργοποιηθεί για τη θαλάσσια βλέννα, καθώς το πρόβλημα επηρεάζει τη βιοποικιλότητα και την οικονομική δραστηριότητα στο Βόρειο Αιγαίο.
Ο Επίτροπος Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους έκανε συστάσεις και στα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ευτροφισμού, καλώντας τις χώρες να λάβουν διορθωτικά μέτρα, μειώνοντας τα λιπάσματα και αναβαθμίζοντας την επεξεργασία των αστικώ λυμάτων.
Ειδικότερα ο κ. Σινκεβίτσιους στην απάντησή του αναφέρει, ότι «η περίσσεια νιτρικών αλάτων και φωσφόρου στα επιφανειακά ύδατα μπορεί να οδηγήσει σε ευτροφισμό, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η διαθεσιμότητα φωτός, οξυγόνου και ορισμένων θρεπτικών ουσιών και να μεταβάλλονται τα είδη οργανισμών στα υδάτινα οικοσυστήματα. Οι οδηγίες για τα ύδατα, το πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, τη νιτρορύπανση και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να αξιολογούν τις επιπτώσεις και να λαμβάνουν διορθωτικά μέτρα».
Μάλιστα ο Επίτροπος για το Περιβάλλον , την Αλιεία και τους Ωκεανούς προχωρά σε συγκεκριμένες προτάσεις προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ευτροφισμού στις θαλάσσιες περιοχές τους ,στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ελλάδα: «Η Κοινή Γεωργική Πολιτική επιβάλλει στους γεωργούς που λαμβάνουν άμεσες ενισχύσεις να εφαρμόζουν βιώσιμες γεωργικές πρακτικές. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης, τα κράτη μέλη μπορούν να υποστηρίζουν πρακτικές επωφελείς για το περιβάλλον, όπως ορθές πρακτικές λίπανσης, πέραν εκείνων που καθορίζονται στην οδηγία για τη νιτρορύπανση»
Επίσης ο κ. Σινκεβιτσιους υπογραμμίζει, ότι «το όραμα του σχεδίου δράσης για μηδενική ρύπανση με ορίζοντα το 2050 προβλέπει επίπεδα ρύπανσης που δεν είναι επιβλαβή για την υγεία και τα φυσικά οικοσυστήματα. Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να μειώσει τη ρύπανση από τις ροές αζώτου και φωσφόρου από λιπάσματα, μειώνοντας τις απώλειες θρεπτικών ουσιών κατά τουλάχιστον 50 % έως το 2030 χωρίς υποβάθμιση της γονιμότητας του εδάφους».
Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης της κ. Σπυράκη έχει ως εξής:
Θέμα: Συγκέντρωση θαλάσσιας βλέννας στις ακτές της Λήμνου Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η συγκέντρωση θαλάσσιας βλέννας τις τελευταίες ημέρες στις ακτές της Λήμνου , η οποία προήλθε από τη Θάλασσα του Μαρμαρά.
Σύμφωνα με τους ειδικούς πρόκειται για ευτροφισμό και οφείλεται στη συγκέντρωση αζώτου και φώσφορου, στοιχεία τα οποία προέρχονται από αστικά λύματα και υπολείμματα λιπασμάτων που μπαίνουν σε γεωργικές εκτάσεις, αλλά και από βιομηχανικά απόβλητα.
Για το ζήτημα αυτό ερωτάται η Επιτροπή:
- Τι στοιχεία έχει στη διάθεσή της για τις επιπτώσεις του ευτροφισμού στη βιοποικιλότητα;
- Ποιες δράσεις προγραμματίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την επίτευξη ενός υγιούς και παραγωγικού υδάτινου περιβάλλοντος;
Η απάντηση του Επιτρόπου για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία, Βιργκίνιους Σινκεβιτσιους έχει ως εξής:
ELE-003330/2021 Απάντηση του κ. Sinkevičiusεξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής(6.9.2021)
Η περίσσεια νιτρικών αλάτων και φωσφόρου στα επιφανειακά ύδατα μπορεί να οδηγήσει σε ευτροφισμό, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η διαθεσιμότητα φωτός, οξυγόνου και ορισμένων θρεπτικών ουσιών και να μεταβάλλονται τα είδη οργανισμών στα υδάτινα οικοσυστήματα.
Οι οδηγίες για τα ύδατα, το πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, τη νιτρορύπανση και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να αξιολογούν τις επιπτώσεις και να λαμβάνουν διορθωτικά μέτρα. Ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις νομικές υποχρεώσεις και δράσεις των κρατών μελών.
Το όραμα του σχεδίου δράσης για μηδενική ρύπανση με ορίζοντα το 2050 προβλέπει επίπεδα ρύπανσης που δεν είναι επιβλαβή για την υγεία και τα φυσικά οικοσυστήματα. Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να μειώσει τη ρύπανση από τις ροές αζώτου και φωσφόρου από λιπάσματα, μειώνοντας τις απώλειες θρεπτικών ουσιών κατά τουλάχιστον 50 % έως το 2030 χωρίς υποβάθμιση της γονιμότητας του εδάφους.
Η πλήρης εφαρμογή της περιβαλλοντικής και κλιματικής νομοθεσίας της ΕΕ απαιτεί από τα κράτη μέλη να προσδιορίζουν τις αναγκαίες μειώσεις του φορτίου θρεπτικών ουσιών, να εφαρμόζουν ισορροπημένη λίπανση και βιώσιμη διαχείριση των θρεπτικών ουσιών και να διαχειρίζονται καλύτερα το άζωτο και τον φώσφορο καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Επιπλέον, η νέα προσέγγιση της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας συμπληρώνει το πλαίσιο για ένα υγιές και παραγωγικό υδάτινο περιβάλλον.
Η Κοινή Γεωργική Πολιτική επιβάλλει στους γεωργούς που λαμβάνουν άμεσες ενισχύσεις να εφαρμόζουν βιώσιμες γεωργικές πρακτικές. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης, τα κράτη μέλη μπορούν να υποστηρίζουν πρακτικές επωφελείς για το περιβάλλον, όπως ορθές πρακτικές λίπανσης, πέραν εκείνων που καθορίζονται στην οδηγία για τη νιτρορύπανση.
Ως υποψήφια για ένταξη χώρα, η Τουρκία έχει δεσμευτεί να ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο και τα πρότυπα της ΕΕ. Τα προενταξιακάκονδύλια, συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας για την αγροτική ανάπτυξη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των επιπτώσεων της γεωργίας στο περιβάλλον.