Τα βασικά συμπεράσματα του webinar της EASE (European Association for Storage of Energy)
Οι μπαταρίες, το υδρογόνο και άλλοι τρόποι αποθήκευσης ενέργειας θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα για την ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανέφεραν μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που συνεργάστηκαν στην έκθεση για τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και τον ρόλο τους στη δημιουργία ενός ασφαλούς, δίκαιου και χωρίς εκπομπές ρύπων δικτύου ενέργειας.
Τα παραπάνω αναφέρθηκαν, στην διαδικτυακή εκδήλωση, που φιλοξενήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Αποθήκευσης Ενέργειας (ΕASE) την Τετάρτη 9 Σεπτέμβριου. Στην εκδήλωση συμμετείχαν η κα. Claudia Gamon, Ευρωβουλευτής Αυστρίας, η κα. Μαρία Σπυράκη, Ευρωβουλευτής Ελλάδος, ο κ. Ville Niinistö από την Φιλανδία και τον κ. Niels Fuglsang από την Δανία, σε ένα πάνελ δίπλα στον Δρ. Tudor Constantinescu, Επιστημονικό Σύμβουλο του Γενικού Διευθυντή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ενέργεια.
Οι Ευρωβουλευτές έκαναν μια σειρά από συστάσεις, βασισμένες στην έκθεση για την αποθήκευση ενέργειας, αναφορικά με τους τρόπους δημιουργίας “ολοκληρωμένης Ευρωπαϊκής προσέγγισης για την αποθήκευση ενέργειας”. H Claudia Gamon, που ηγήθηκε της έκθεσης , εξήγησε ότι αποτελεί ένα τα report «Προσωπικής Πρωτοβουλίας». Η έκθεση αυτή προσφέρει στους Ευρωβουλευτές την δυνατότητα να «σκεφτούν δυνατά» για ένα θέμα και να προτείνουν «τι μπορεί να είναι πιθανό» και στην πορεία να το θέσουν ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία στη συνέχεια λαμβάνει αποφάσεις για την εφαρμογή.
Η κα. Gamon επεσήμανε πως ήταν «εποικοδομητική» αλλά και «θετική εμπειρία» το να συνεργαστεί με συναδέλφους από άλλα Κράτη Μέλη της Ε.Ε. Όπως το Energy-Storage.news κατέγραψε νωρίτερα την ίδια χρονιά, η έκθεση υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία, εντάσσοντας την δυναμικά στην ατζέντα των Ευρωπαίων υπευθύνων για την χάραξη πολιτικής.
Η έκθεση συνδυάζει τόσο την μελλοντική αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην ηπειρωτική Ευρώπη, όσο και την επίτευξη ενός ενεργειακού συστήματος χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η κα. Gamon ανέφερε ότι η αποθήκευση ενέργειας πρέπει να «ως βασικό αντικείμενο της ενεργειακής πολιτικής» διαφορετικά θα υπάρχει κίνδυνος ενεργειακής ανεπάρκειας.
Η Πρόεδρος του ΕASE, Eva Chamizo Llatas – η οποία είναι επίσης Διευθύντρια των Ευρωπαϊκών Ζητημάτων και Υπεύθυνη του Γραφείου των Βρυξελλών της Εταιρίας Iberdrola – επεσήμανε στις εναρκτήριες παρατηρήσεις της, ότι τα ζητήματα κλειδιά τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν, συμπεριλαμβάνουν την υιοθέτηση μιας ουδέτερης τεχνολογικής προσέγγισης και την δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού. Υπάρχει επίσης η αναγκαιότητα για «την ενθάρρυνση της καινοτομίας από τις δυνάμεις της αγοράς» και τελικώς ο αποκλεισμός των ρυθμιστικών εμποδίων.
Πολλά θέματα αναφορικά με την αποθήκευση ενέργειας τέθηκαν σε αρχικό επίπεδο από την πρωτοβουλία της ΕΕ «Καθαρή ενέργεια» (Clean Energy), όπως ανέφερε η Πρόεδρος του EASE. Ωστόσο, η εν λόγω έκθεση επισημαίνει την ανάγκη για περαιτέρω δράση αλλά και εντοπισμό σε εμποδίων όπως είναι η αδειοδότηση τέτοιων έργων.
Χρεώσεις Δικτύου, πράσινο υδρογόνο, διαφανής αλυσίδα εφοδιασμού, ενεργειακή φτώχεια και οι παραγωγοί-καταναλωτές: Οι Ευρωβουλευτές τοποθετούνται
Σύσσωμα τα Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,παρείχαν συγκεκριμένες προτάσεις τόσο κατά τη διάρκεια των εισαγωγικών τοποθετήσεων τους όσο και μετά τα σύντομες ερωτήσεις που τους τέθηκαν από τον Γενικό Γραμματέα του ΕASE, κ. Patrick Clerens, o οποίος ήταν ο οικοδεσπότης και συντονιστής της συνεδρίασης. Αυτές περιλάμβαναν:
Την υποτιθέμενη διπλή φορολόγηση και τις χρεώσεις δικτύου, που έχουν αναφερθεί σε πολλές συζητήσεις με τους φορείς διαχείρισης ενέργειας. Ενώ η διαχείριση ενέργειας διαφέρει από κράτος σε κράτος, σε γενικές γραμμές το δίκτυο ενέργειας δεν είναι σχεδιασμένο στην βάση του να υποστηρίξει την αποθήκευση ενέργειας. Επομένως, ακόμα και στις περιφέρειες που χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό ανανεώσιμές πηγές ενέργειας, όπως η Γερμανία, τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας έχουν διπλή χρέωση δικτύου όταν χρησιμοποιούν συμβατική μορφή ενέργειας για την λειτουργία τους, Υπάρχουν «πολλές εναλλακτικές στο τραπέζι» προς συζήτηση, είπε η Claudia Gamon.
Την στρατηγική σημασία της κατασκευής μπαταριών στην Ευρώπη, όπως επίσης και την σημασία της διαφάνειας από την οπτική της βιωσιμότητας. H κα.Gamon τόνισε ότι ενώ οι μπαταρίες ιόντων λιθίουαποτελούν την αιχμή της τεχνολογίας αυτή τη στιγμή. Στο μέλλον μπορεί να προκύψουν άλλες που δε θα χρησιμοποιούν λίθιο, επομένως οι μπαταρίες χωρίς κοβάλτιο θα πρέπει να είναι «οι πρώτες στην ατζέντα». Η κατασκευή μπαταριών θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο πράσινη: «όσες περισσότερες κατασκευάζονται στην Ευρώπη, τόσο πιο πράσινες είναι» τόνισε η κα. Gamon συμπληρώνοντας ότι αυτό είναι «επίσης ένα πολιτικό ζήτημα στρατηγικής σημασίας» για την Ευρώπη με σκοπό την μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές. Η ανακύκλωση των μπαταριών είναι επίσης μία σημαντική πλευρά της αλυσίδας εφοδιασμού, είπε η κα. Gamon.
H Ευρωβουλευτής, κα Μαρία Σπυράκη, τόνισε ότι η αύξηση της δυνατότητας για έρευνα και καινοτομία είναι ζωτική. Είναι μια «μάχη» για να διατηρηθεί καινοτομία στην χρηματοδότηση προγραμμάτων όπως το Horizon Europe.
Επιπλέον, η κα. Σπυράκη, ανέφερε ότι ο ρόλος του υδρογόνου και του πράσινου υδρογόνου, πιο συγκεκριμένα, χρειάζεται περισσότερες διευκρινίσεις, κατόπιν δημοσίευσης της Στρατηγικής Υδρογόνου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή , νωρίτερα αυτή τη χρονιά. Επιπλέον, ο ρόλος των υπαρχουσών υποδομών και του φυσικού αερίου ως ενεργειακό στοιχείο μετάβασης, χρειάζεται άμεση εξέταση και επενδύσεις. Ειδικά στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες που ήδη έχουν ξεκινήσει την ενεργειακή τους μετάβαση από τον λιγνίτη.
Ο Ευρωβουλευτής Ville Niinistö επεσήμανε ότι τώρα είναι «η πιο σημαντική περίοδος για την ενεργειακή πολιτική στην Ευρώπη», καθώς και ότι για την ενεργειακή μετάβαση τα συστήματα αποθήκευση ενέργειας σε ΑΠΕ θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο ώστε να είναι η μετάβαση αυτή βιώσιμη. Ο κ. Niinistö συμφώνησε στο ότι η θαλάσσιες μεταφορές και η βαριά βιομηχανία θα πρέπει να εστιάσουν στο πράσινο υδρογόνο, μια και σε αυτές είναι δύσκολη η ηλεκτροδότηση τους.
Ο κ.Niinistö επεσήμανε επίσης, πως η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να αλλάξει τη σχέση μεταξύ καταναλωτή και ενέργειας. Από την απλή σχέση καταναλωτή-παραγωγού σε ένα αποκεντρωμένο ενεργειακό σύστημα, στην τοπική παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας. Το σύστημα χρειάζεται να αναβαθμιστεί για να διατηρηθεί. Ζητήματα όπως τιμολόγηση ενέργειας σε πραγματικό χρόνο, η τεχνολογία V2G και οι μπαταρίες ως μέσο αποθήκευσης μπορούν να καταστήσουν το σύστημα «πιο αποτελεσματικό», δήλωσε ο Φιλανδός Ευρωβουλευτής. Ο Ville Niinistö τόνισε επίσης ότι η αποθήκευση θερμικής ενέργειας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απορρόφηση πλεονάσματος ενέργειας από ΑΠΕ και να συμβάλλει στην διατήρηση των χαμηλών τιμών ηλεκτρισμού.
Περίπου 50 εκ. ευρωπαίοι πολίτες είναι ενεργειακά φτωχοί, δήλωσε ο Ευρωβουλευτής Niels Fuglsang. Ενώ υπάρχει ίσως μία δημόσια συζήτηση για την αυξανόμενη ανισότητα, τόνισε ο κ. Fuglsang, «η αποθήκευση ενέργειας είναι το στοιχείο κλειδί στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας». «Εάν κινηθούμε προς την κατεύθυνση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα έχουμε ένα πιο ασταθές ενεργειακό σύστημα. Εκτός εάν αποθηκεύσουμε ενέργεια και την παρέχουμε στους ανθρώπους που την χρειάζονται. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να επενδύσει στην αποθήκευση ενέργειας προκειμένου να καταπολεμήσει την ενεργειακή φτώχεια. Αυτό είναι ένα σημαντικό μήνυμα αυτής της έκθεσης», είπε ο Niels Fuglsang.
Ο κ. Fuglsang τόνισε επίσης ότι τα χρήματα, που είναι των φορολογούμενων πολιτών, πρέπει να σταματήσουν να δαπανώνται για την εξόρυξη φυσικού αερίου και πετρελαίου. Αντίθετα, τα χρήματα θα πρέπει να οδηγούνται «προς έργα αποθήκευσης ενέργειας που βασίζονται σε αειφόρο ενέργεια και σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» είπε ο Δανός Ευρωβουλευτής.
«Η αποθήκευση ενέργειας έχει ρόλο κλειδί», τονίζει ο Σύμβουλός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Κατόπιν των ερωτήσεων του Γενικό Γραμματέα του ΕASE, κ. Patrick Clerens, ο Δρ. Tudor Constantinescu, Επιστημονικός Σύμβουλος του Γενικού Διευθυντή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ενέργεια, ανταποκρίθηκε με μία σύντομη ανασκόπηση του πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποβλέπει στην αποθήκευση ενέργειας.
Σύμφωνα με τον Δρ. Constantinescu, η ΕυρωπαϊκήΕπιτροπή «καλωσορίζει» την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την αποθήκευση ενέργειας. Σε επίπεδοτεχνολογίας, αλλά και σε κατανόησης πολιτικών και κατευθύνσεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ο Δρ. Constantinescu τόνισε ότι ήταν «μια πολύ καλή προσέγγιση, η οποία θα βοηθήσει την Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη, συμπεριλαμβανομένων και των ευάλωτων καταναλωτών».
Ο κ. Constantinescu συμφώνησε ότι η Ευρώπη χρειάζεται να κάνει περισσότερα ώστε «να καταστήσει την αποθήκευση ενέργειας ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι του ενεργειακού συστήματος», μέσω μιας τεχνολογικά ουδέτερης προσέγγισης, ωστόσο παραδέχτηκε ότι η ηλεκτροχημική αποθήκευση, προς το παρόν, φαίνεται να έχει τις περισσότερες δυνατότητες για την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών σήμερα.
Συμφώνησε με τους Ευρωβουλευτές ότι το θέμα πρέπει να προσεγγιστεί σε επίπεδο δικτύου, ενώ ο Σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε πως η αποθήκευση ενέργειας κατέχει «έναν ρόλο κλειδί που θα πρέπει να αξιοποιηθεί» στην ενεργειακή μετάβαση.
«Aπό την μία, θα πρέπει να αφαιρέσουμε τα υπάρχοντα εμπόδια, ενώ από την άλλη θα πρέπει να δημιουργήσουμε ίσους όρους ανταγωνισμού. Η πρωτοβουλία “Καθαρή ενέργεια” επιχειρεί ακριβώς αυτό. Όμως χρειάζεται ακόμα να δημιουργήσουμε δίκτυα και ένα καθεστώς ευελιξίας. Πρέπει να αναπτύξουμε κίνητρα για όλες τις τεχνολογίες που θα παίξουν πιθανό ρόλο με τον πιο βέλτιστο τρόπο» είπε ο κ. Constantinescu.
Ενώ οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας βρίσκονται ακόμα στο τραπέζι και η πανδημία του COVID-19 βρίσκεται σε εξέλιξη, ο κ. Constantinescu είπε ότι τόσο η ανάγκη για επενδύσεις στις καθαρές και ανανεώσιμες τεχνολογίες όσο και η ώθηση στην οικονομική ανάκαμψη από την ύφεση που προκλήθηκε από τον κοροναϊό «συνεργάζονται καλά μαζί».
Τέλος, επεσήμανε πως η ενεργειακή μετάβαση θα πρέπεινα λειτουργήσει προς το όφελος όλων. Η συνύπαρξη μεγάλων εγκαταστάσεων αποθήκευσης και διανομής ενέργειας «θα είναι μία πρόκληση».
Δημοσιεύθηκε στο Energy-Storage.news 10/9/2020.